2025 ജൂൺ 16, തിങ്കളാഴ്ച: ഇസ്രായേലും ഇറാനും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷം നാലാം ദിവസത്തിലേക്ക് കടന്നിരിക്കുകയാണ്. ഇരു രാജ്യങ്ങളും പരസ്പരം ശക്തമായ വ്യോമാക്രമണങ്ങളും മിസൈൽ ആക്രമണങ്ങളും തുടരുന്ന പശ്ചാത്തലത്തിൽ മേഖലയിൽ വൻ യുദ്ധഭീഷണി ഉയർന്നിരിക്കുകയാണ്. “ഓപ്പറേഷൻ റൈസിങ് ലയൺ” എന്ന് നാമകരണം ചെയ്തിരിക്കുന്ന, ജൂൺ 13-ന് ആരംഭിച്ച ഇസ്രായേലിന്റെ ആക്രമണം ഇറാന്റെ ആണവ, സൈനിക കേന്ദ്രങ്ങളെ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ളതായിരുന്നു. ഇതിന്റെ പ്രതികാര നടപടിയെന്നോണം ഇറാൻ നൂറിലധികം മിസൈലുകൾ ഇസ്രായേലിന് നേരെ തൊടുത്തു. ഇതിന്റെ ഫലമായി ഇരുവശത്തും നിരവധി മരണങ്ങളും നാശനഷ്ടങ്ങളും ഉണ്ടായതായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
ഇറാന്റെ പ്രധാന നഗരമായ തെഹ്റാനിലെ ഷഹ്റാൻ ഓയിൽ ഡിപ്പോ, ബിദ് കനെ മിസൈൽ ഫാക്ടറി, ഷിറാസ് മിസൈൽ ഫാക്ടറി എന്നിവയ്ക്ക് കനത്ത നാശനഷ്ടങ്ങൾ സംഭവിച്ചതായി റിപ്പോർട്ടുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഇസ്രായേൽ പ്രധാനമന്ത്രി ബെഞ്ചമിൻ നെതന്യാഹു, ഇറാൻ ആണവായുധം വികസിപ്പിക്കുന്നത് തടയാൻ ഈ ആക്രമണങ്ങൾ അനിവാര്യമാണെന്ന് പ്രസ്താവിച്ചു. ഇറാന്റെ ക്വുഡ്സ് ഫോഴ്സിന്റെ ആസ്ഥാനവും ആക്രമണത്തിന്റെ ഭാഗമായി തകർത്തതായി ഇസ്രായേൽ അവകാശപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും ഇതുവരെ സ്ഥിരീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല.
ജൂൺ 16-ന്, തെഹ്റാനിലെ ഇറാൻ സ്റ്റേറ്റ് ടെലിവിഷൻ ആസ്ഥാനം ഇസ്രായേൽ ആക്രമിച്ചതായി റിപ്പോർട്ടുകൾ പുറത്തുവന്നു. ഇത് “സിവിലിയൻ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് മറവിൽ ഇറാൻ സൈന്യം ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഒരു ആശയവിനിമയ കേന്ദ്രം” ആണെന്നാണ് ഇസ്രായേൽ വാദിക്കുന്നത്. ആക്രമണത്തിന് മുമ്പ് വടക്കൻ തെഹ്റാനിലെ താമസക്കാർക്ക് ഒഴിഞ്ഞുപോകാൻ ഇസ്രായേൽ മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയിരുന്നു. ഇറാന്റെ ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയം പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ഈ ആക്രമണങ്ങളിൽ 224 പേർ കൊല്ലപ്പെടുകയും 1,481 പേർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
ഇസ്രായേലിന്റെ ആക്രമണങ്ങൾക്ക് മറുപടിയായി, ഇറാൻ 100-ലധികം ബാലിസ്റ്റിക് മിസൈലുകൾ തെൽ അവീവ്, ഹൈഫ, ജറുസലേം, ബത് യാം, പെറ്റാ തിക്വ തുടങ്ങിയ ഇസ്രായേൽ നഗരങ്ങളിലേക്ക് തൊടുത്തുവിട്ടു. ഈ ആക്രമണങ്ങളിൽ 13 പേർ കൊല്ലപ്പെടുകയും 380-ലധികം പേർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തതായി ഇസ്രായേൽ അധികൃതർ അറിയിച്ചു. ബത് യാമിൽ ഇറാന്റെ മിസൈൽ ആക്രമണത്തിൽ 20-ലധികം പേരെ കാണാതായിട്ടുണ്ട്, അവർക്കായുള്ള തിരച്ചിൽ തുടരുകയാണ്. ഹൈഫയിലെ ഒരു ഓയിൽ റിഫൈനറിക്കും തെൽ അവീവിനടുത്തുള്ള വൈദ്യുതി ഗ്രിഡിനും കനത്ത നാശനഷ്ടം സംഭവിച്ചതായും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.
ഇറാൻ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി അബ്ബാസ് അറാഗ്ചി, ഇസ്രായേലിന്റെ ആക്രമണങ്ങൾക്ക് അമേരിക്കയുടെ പിന്തുണയുണ്ടെന്ന് ആരോപിച്ചു. “ഇസ്രായേലിന്റെ ആക്രമണങ്ങൾ നിർത്തിയാൽ ഞങ്ങൾ നയതന്ത്ര ചർച്ചകൾക്ക് വഴിയൊരുക്കും,” അദ്ദേഹം പ്രസ്താവിച്ചു. എന്നാൽ, ഇറാന്റെ പരമോന്നത നേതാവ് “നരകത്തിന്റെ കവാടങ്ങൾ തുറക്കുമെന്ന” പ്രഖ്യാപനവും ഭീഷണിയും ഉയർത്തിയിട്ടുണ്ട്.
അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹം ഈ സംഘർഷത്തെ ഗൗരവമായാണ് കാണുന്നത്. യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപ്, ഇരു രാജ്യങ്ങളോടും നയതന്ത്ര ചർച്ചയിലൂടെ പ്രശ്നപരിഹാരത്തിന് കരാർ ഉണ്ടാക്കുവാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. “ഇറാൻ ഈ യുദ്ധത്തിൽ വിജയിക്കുന്നില്ല, അവർ ഉടൻ ചർച്ചകൾ ആരംഭിക്കണം,” ജി-7 ഉച്ചകോടിയിൽ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. തുർക്കി പ്രസിഡന്റ് റജബ് ത്വയ്യിബ് എർദോഗൻ, ഇറാൻ പ്രസിഡന്റ് മസൂദ് പെസേഷ്കിയനുമായി ഫോൺ വഴി സംസാരിച്ച് സമാധാന ചർച്ചകൾക്ക് മധ്യസ്ഥം വഹിക്കാൻ തയ്യാറാണെന്ന് അറിയിച്ചു. എന്നാൽ, ഫ്രഞ്ച് പ്രസിഡന്റ് ഇമ്മാനുവൽ മാക്രോൺ, റഷ്യൻ പ്രസിഡന്റ് വ്ളാഡിമിർ പുടിനെ മധ്യസ്ഥനാക്കുന്നതിനെ എതിർത്തു.
യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ, യുഎൻ ആണവ നിരീക്ഷണ സമിതി (IAEA) എന്നിവയും യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കാൻ ആഹ്വാനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. IAEA മേധാവി റാഫേൽ ഗ്രോസി, ഇറാന്റെ നതാൻസ് ആണവ കേന്ദ്രത്തിന്റെ ഭൂഗർഭ ഭാഗങ്ങൾക്ക് കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചിട്ടില്ലെന്നും റേഡിയോ ആക്ടീവ് മലിനീകരണം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിട്ടില്ലെന്നും വ്യക്തമാക്കി.
മേഖലയിലെ ആശങ്കകൾ
ഈ സംഘർഷം മദ്ധ്യേഷ്യയിൽ വലിയൊരു യുദ്ധത്തിന് കാരണമാകുമോ എന്ന ആശങ്ക ഉയർന്നിട്ടുണ്ട്. ഹോർമുസ് കടലിടുക്കിലൂടെയുള്ള എണ്ണ കയറ്റുമതിക്ക് തടസ്സം നേരിട്ടാൽ ആഗോള എണ്ണ വിപണി തകർച്ചയിലേക്ക് നീങ്ങിയേക്കാം. നിലവിൽ, ഇസ്രായേലിന്റെയും ഇറാന്റെയും ആക്രമണങ്ങൾ തുടരുകയാണ്, ഉടൻ ഒരു വെടിനിർത്തലിന്റെ സാധ്യതയും മങ്ങുകയാണ്. ഇരു രാജ്യങ്ങളും തങ്ങളുടെ ആക്രമണങ്ങൾ ന്യായീകരിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, നിരപരാധികളുടെ ജീവനും സുരക്ഷയും അപകടത്തിലാണ്. അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹത്തിന്റെ നയതന്ത്ര ശ്രമങ്ങൾ ഫലം കാണുമോ എന്നാണ്